Trong xu thế hiện đại hóa nông nghiệp, hàng nghìn hợp tác xã nông nghiệp trên cả nước đang tích cực đổi mới công nghệ và chuyển đổi số. Việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và chế biến không chỉ giúp hạ giá thành, đảm bảo an toàn quy trình mà còn tạo đòn bẩy phát triển bền vững cho kinh tế tập thể.
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cả nước hiện có hơn 31.700 hợp tác xã, trong đó khoảng 20.000 hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Trong số này, khoảng 10% (khoảng 2.000 hợp tác xã) đã bước đầu ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất và chế biến, đồng thời có khoảng 2.200 hợp tác xã đã thành lập doanh nghiệp hoặc có liên kết đầu tư với doanh nghiệp để mở rộng quy mô hoạt động.
Chuyển đổi số: Xu hướng tất yếu của hợp tác xã nông nghiệp
Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 3/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ đã đặt nền móng quan trọng cho quá trình chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể. Dù đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng quá trình ứng dụng công nghệ vào hợp tác xã vẫn chưa đạt kỳ vọng, đòi hỏi phải thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa.
Ông Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế Hợp tác và Phát triển Nông thôn cho biết, trong vòng 2 năm qua, quy mô và số lượng thành viên của các hợp tác xã nông nghiệp tăng đáng kể, trung bình từ 170 lên hơn 200 thành viên mỗi đơn vị, với tổng số 3,85 triệu thành viên trên cả nước. Phần lớn các hợp tác xã đang tích cực tham gia quá trình tái cơ cấu nông nghiệp, đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học – kỹ thuật và công nghệ số vào hoạt động.
Bên cạnh đó, Luật Hợp tác xã 2023 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2023) cũng khẳng định rõ vai trò của công nghệ và chuyển đổi số trong phát triển hợp tác xã bền vững. Bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, kỳ vọng Việt Nam sẽ có ít nhất một hợp tác xã lọt vào danh sách 300 hợp tác xã tiêu biểu toàn cầu vào năm 2045, thông qua việc tăng cường hợp tác quốc tế và đào tạo nguồn nhân lực.
Đồng Tháp – Điểm sáng chuyển giao công nghệ cho hợp tác xã
Tại Đồng Tháp, các cơ quan chức năng đang chủ động triển khai nhiều giải pháp nhằm giúp hợp tác xã tiếp cận Luật Hợp tác xã mới, đồng thời tăng cường năng lực công nghệ cho nông dân. Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đã phối hợp với các trường đại học và doanh nghiệp công nghệ hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật vào sản xuất, quản lý và số hóa hoạt động.
Ông Lưu Thanh Trung, Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị Khoa học Kỹ thuật Trung Hải, cho biết doanh nghiệp đã triển khai nhiều giải pháp công nghệ liên quan đến sơ chế, bảo quản sản phẩm nông nghiệp như bắp non, giúp tăng giá trị sau thu hoạch và kéo dài thời gian bảo quản.
Toàn tỉnh hiện có 195 hợp tác xã nông nghiệp, hầu hết đã áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào canh tác, chế biến và đảm bảo sản xuất an toàn, được người dân tích cực hưởng ứng, theo chia sẻ của ông Nguyễn Văn Vũ Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Đồng Tháp.
Sóc Trăng: Tăng tốc đổi mới công nghệ trong hợp tác xã thủy sản
Tại Sóc Trăng, các hợp tác xã nông nghiệp cũng đang chủ động tiếp cận công nghệ mới. Hợp tác xã Thủy sản Toàn Thắng là một ví dụ tiêu biểu, hiện đã mở rộng diện tích nuôi trồng lên tới 165 ha với 70 thành viên. Đơn vị này đã ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất tôm, đạt chuẩn chứng nhận ASC (Aquaculture Stewardship Council) của châu Âu và Mỹ, đồng thời liên kết với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm ổn định, tăng thu nhập cho các thành viên.
Theo ông Phạm Văn Mừng, Giám đốc hợp tác xã, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giám sát ao nuôi và quản lý sản xuất giúp HTX chủ động nguồn cung, đảm bảo chất lượng, đồng thời đạt sản lượng tôm mỗi năm từ 500–700 tấn.
Ông Thạch Phước Tài, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Sóc Trăng, cho rằng việc hợp tác xã tham gia chuỗi liên kết không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn bảo đảm đầu ra, chống tình trạng bị thương lái ép giá. Việc hướng dẫn kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm và chuyển giao công nghệ tạo ra mô hình sản xuất ổn định, bền vững.
Sự phát triển của các hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao là bước đi quan trọng trong quá trình tái cơ cấu nông nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất và giá trị sản phẩm. Với sự hỗ trợ từ chính sách, công nghệ và liên kết doanh nghiệp, các hợp tác xã đang dần khẳng định vai trò then chốt trong công cuộc hiện đại hóa nông nghiệp – nông thôn.
Theo vista.gov.vn